Mərhəmətli, rəhmli Allahın adı ilə!

Şübhəsiz Hz. Əli (ə.s) Peyğəmbər (s) istisna olmaqla insanların ən üstünüdür. Həm Şiələr bu üstünlüyü isbatlayacaq iqtidara malikdir, həm sünnilərin əksəıriyyəti buna etiraf etmiş və Əlinin haqqında (fəzilətlərini çatdıran) hədisləri səhih və mötəbər bilməklə onun barəsində olan üstünlükləri inkar edə bilməmişdirlər. “Əl-Ğarat” kitabının müəllifi həzrət Əli (ə.s) barədə buyurur: “…Düşmənləri kin və həsəd üzündən Əlinin fəzilətləri barədə danışmadı, dostları və şiələr qorxudan (təqiyyə üzündən) onun fəzilətlərindən söz açmadılar.
Lakin bütün bunlara baxmayaraq Əlinin fəzilətləri məşriqə və məğribə yayıldı”

(“Rozətul-Muttəqin fi şərhi mən la yəhzuruhul fəqih”, 13-cü cild, səh: 266;

Mərhəmətli, rəhmli Allahın adı ilə!

Hz. Əlinin (ə.s) Peyğəmbərdən (s) sonra ən üstün insan olduğunu isbatlayan ən dəyərli kitablardan biri də “Əl-Meyar vəl-Muvazinə” əsəridir. Əbu Cəfər İskafi Bağdadda yaşayıb və mötəzilə məzhəbinə mənsubdur. O və digər Bağdadın mötəzilə alimləri Əlini (ə.s) Peyğəmbər (s) müstəsna olmaqla hamıdan üstün bilirlər. Qeyd etmək lazımdır ki, mötəzilə məzhəbi Əlini (ə.s) üstün hesab etdiklərinə baxmayaraq Əbu Bəkr, Ömər və Osmanın xəlifəliyini qəbul edirlər. Şiə alimləri bu etiqadın əsassız olduğunu isbat etmək üçün müxtəlif kitablar yazdı. Muhəmməd bin Əli bin Noman “Ər-rəddu ələl-mötəzilə fi imamətil-məfzul” kitabını və şeyx Müfidin (dördüncü əsrin sonu və beşinci əsrin ilk onluğunda bu barədə yazdığı müxtəlif kitabları; “Əl-ifsah”, “Əl-izah” və “Ən-nəssul-cəli” misal çəkmək olar.

Sual: Tarixçilәr vә mühәddislәr yazırlar ki, imam Hәsәnin (ә) xeyli zövcәsi olmuşdur. Bu mәlumat doğrudurmu?

Fani, zamanda qərar tutan, ömrünü yaşamış, dövrünə təslim olan, dünyanı məzəmmət edən, ölülərin məskənində yaşayan və sabah ondan (dünyadan) onlara pənah aparacaq atadan həlak olanların yolunda addımlayan, xəstələrin (nəfsi xəstə olanların) məqsədi, günlərin girovu, müsibətlərin hədəfi, dünya qulu, qürur taciri, arzuların rəqibi, meyitlərin əsiri, kədərlərin müttəfiqi, hüzünlərin yoldaşı, fəlakətlərə heykəl, şəhvətlərə məğlub olan və ölülər xəlifəsinin yaşadığı dünyada yetişməsi mümkün olmayana ümid bəsləyən oğluna:

1. Muhəmməd ibn Əli nəql edir ki, Peyğəmbər (s) buyurdu:

“Ey Əli, kim məni həyatda ikən və ya ölümümdən sonra yaxud səni həyatda ikən və ya öldüyündən sonra, yaxud oğlanlarını həyatda ikən və ya öldüklərindən sonra ziyarət etsə, həmin şəxsi qiyamət gününün qorxu və çətinliklərindən xilas edəcəyəm və mənimlə birgə gedəcəyim yerə daxil olacağına zəmanət verirəm”.

Həzrət Əli (ə) “Bərzəx”-in ən yaxşı və dürüst təsvirini “Nəhcül-bəlağə” əsərində Təkasur surəsinin 1 və 2-ci ayələrini yəni, “أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ” “(Ey qafil insanlar!) Çoxluq (mal-dövlət, oğul-uşaq və qohum-əqraba çoxluğu) ilə öyünmək sizi o qədər şirnikləndirdi (başınızı o qədər qatdı) ki, Hətta (məzarlarda yatan ölülərinizi sayıb, onların da çoxluğu ilə fəxr etməyiniz üçün) qəbirləri ziyarət etdiniz. (Və ya axirətiniz üçün əsla çalışmadan) ölüb getdiniz (ölənə qədər bu halınızda davam etdiniz)” - ayəsini oxuduqdan sonra vermişdir.

Bəzi hədislərdən belə başa düşülür ki, Zülfüqar imamların bir-birlərindən irs aldıqları xüsusi əşyalardandır. Bu hədislərə əsaslandığımız zaman, onun hal-hazırda sonuncu imamda – İmam Zamanda (ə.f) olduğunu deyə bilərik.

Furat Əl-Kufi özünün “Təfsir” kitabında İmam Sadiqdən belə nəql etmişdir:

من عرف قدر فاطمة فقد أدرك ليلة القدر، وانّما سُمّيت فاطمة لأن الخلق فُطموا عن معرفتها

Xanım Zəhranın (s.ə) şəhadət günü barədə nəql olunmuş şiə hədisləri üç qrupa bölünür:

Rəvayətlərə görə, hz. Fatimə (s.ə) hz. Peyğəmbərimizin (s.ə.a) vəfatından sonra onun qəbri üstə gələr, onun qəbrinin torpağından bir ovuc götürüb üzünə və gözünə qoyar, uzun-uzun iyləyər, öpər, bununla rahatlıq tapardı. Rəvayətlərə görə, xanım xeyli ağlayar və belə bir şer oxuyardı:

– İmam Hüseynin məşhur ləqəbi “Seyyidüş-Şühəda”dır. Yəni şəhidlərin ağası.

Ər-Razi öz təfsirində (“ət-Təfsirul-kəbir” və ya “Məfatihul-ğeyb”) namazda “bəsmələ”nin uca səslə deyilməsi məsələsini müzakirə edərkən namazda “bəsmələ”nin uca səslə deyilməsi fikrinin daha münasib olduğunu bildirmiş, ardınca bunun üçün bir sıra dəlillər qeyd etmişdir. Dəlillər arasında İmam Əli (əleyhis-səlam)-ın bəsmələni uca səslə deməsini qeyd etmişdir. Bundan sonra isə demişdir:

Bu rəvayət mötəbər sənədlə şiənin rəvayət mənbələrində nəql olunmuşdur. Bəziləri bu hədisi səhih, bəziləri isə müvəssəq hesab etmişdir.

Kamil insan münəzzəh olan Allahın ən kamil təkvini kitabıdır. Belə bir kitabın həqiqi tərifi və və dərin təfsiri isə eynilə Allahın tədvini (yazılı) kitabının təfsiri kimi sadəcə müəllifi (yəni Allah) və seçilmiş elçiləri üçün mümkündür. Allahın kitablarının təfsiri əhli olmayan və naməhrəm insanların əlinə düşsə, tərif (izah) yerinə təhrif edilmiş olar. O halda Peyğəmbərin həqiqi tərifi sadəcə Peyğəmbəri yaradan Allah üçün mümkün olduğu kimi - "Allah peyğəmbərliyini kimə verəcəyini daha yaxşı bilir"¹ - Peyğəmbərin vəsisinin həqiqi təfsiri də sadəcə vəsini yaradan Allahın gücü daxilindədir.

Əbdül-Əziz bin Bazın tələbələrindən olan Doktor Həsən Fərhan əl-Maliki yazır:

ولكن حزب علي كان أقل عند بيعة عمر منه عند بيعة أبي بكر الصديق نظراً لتفرقهم الأول عن علي بسبب مداهمة بيت فاطمة في أول عهد أبي بكر وإكراه بعض الصحابة الذين كانوا مع علي على بيعة أبي بكر فكانت لهذه الخصومة والمداهمة (وهي ثابتة بأسانيد صحيحة[3]) ذكرى مؤلمة لا يحبون تكرارها.

Hədis №1

محمد بن يحيى، عن أحمد بن محمد بن عيسى، عن الحسين بن سعيد، عن النضر ابن سويد، عن يحيى الحلبي، عن ابن مسكان، عن أبي بصير، عن أبي عبد الله عليه السلام قال: قال: ترك رسول الله صلى الله عليه وآله في المتاع سيفا ودرعا وعنزة ورحلا وبغلته الشهباء فورث ذلك كله علي بن أبي طالب عليه السلام.

İmam Hüseyn (ə.s)-ın susuz şəhid edilməsi qəlblərdə elə böyük bir yara açmışdır ki, axan hər çay, yerdən qaynayan hər çeşmə, içilən hər sərin suyun ardınca onun susuz dodaqlarını xatırlamamaq mümkün deyildir.  Çünki su Aşura şəhidlərinin susuz dodaqlarını və körpə uşaqların su fəryadlarını xatırladan və yaddaşlardan silinməməsinə vəsilə olan ən əhəmiyyətli Aşura mövzularından biridir.

Sual:

Bir neçə nəfərdən «Hər gün Aşura, hər yer Kərbəladır» hədisinin çox zəif və ya heç hədis olmadığını eşitmişəm. Habelə sosial şəbəkədə axtarış edərkən, bu hədisin İmam Sadiqə (ə) istinad edildiyini müşahidə etdim. Xahiş edirəm bu barədə ətraflı məlumat verəsiniz. Əgər sözügedən cümlə hədisdirsə, onun düzgünlüyü və etibarı haqqında məlumat verərdiniz.

Bu hədis aşağıdakı əhli-sünnə mənbələrində rəvayət edilmişdir:

Bu ifadə ikinci xəlifə Ömər b. əl-Xəttab tərəfindən bir çox müxtəlif şəraitlərdə və zamanlarda səslənmişdir. İlk öncə biz bu rəvayətin şiə və sünni mənbələrini qeyd edəcək, daha sonra isə Ömərin bu ifadəni səsləndirdiyi bir neçə rəvayəti qeyd edəcəyik.

Həzrət Əli (ə.s)-a itaətin vacib olması bir çox hədislərlə isbat edilmişdir. Onlardan biri də "Əliyə itaət edən. mənə itaət etmişdir" hədisidir.

Peygəmbər (s) nakisin (əhd-peymanını pozanlar), qasitin (zalim və sitəmgərlər) və mariqinlə (dindən çıxanlar) vuruşmağı əmr etdi. Əli ibn Əbu Talib (ə) onlarla - Aişə ilə Cəməl müharibəsində, Müaviyə ilə Siffeyndə, xəvariclərlə də Nəhrivanda vuruşdu.

Mənbə: Zəxairul-uqba, səh.78
Müəllif: Təbəri

Mənbə: Səvaiqul–muhriqə, səh.193
Müəllif: Əhməd ibn Həcər Heytəmi

Mənbə: Zəxairul-uqba, səh. 77
Müəllif: Təbəri

Kitab: Zəxairul-Uqba, səh. 32
Müəllif: Təbəri

Mənbə: "Zəxairul-uqba fi mənaqibi zəvil-qurba" səh.66

Müəllif: İbn Həcər Heytəmi
Mənbə: Səvaiqul-muhriqə, bab 9, səh.120.

İkinci fəsil "Əlinin(ə) fəzilətləri"

Əhli-sünnətin Peyğəmbərin ad gününü qadağan etməsi nə dərəcədə düzdür və onların dediyi kimi bidətdir? Gəlin onların öz səhih saydığı hədislərə baxaq.

Bağışlayan və mehriban Allahın adı ilə

1. Yunus ibn Zəbyan İmam Sadiqdən (ə) nəql edib: Allah-təalanın dərgahında Fatimənin doqquz adı var: 1. Fatimə, 2 Siddiqə, 3 Mubarəkə, 4 Tahirə, 5 Zəkiyyə, 6. Raziyyə, 7. Mərziyyə, 8. Muhəddisə, 9. Zəhra. (Biharul-ənvar 43/10).