Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə.

Ayətullah Sübhaninin Allahın maddi gözlə görməyin imkansız olmasına dair istinad etdiyi digər bir ayə "Әraf" sürəsinin 143-cü ayəsidir. Ayədə belə deyilir: "Elə ki, Musa Bizim vədələşdiyimiz yerə gəldi və Rəbbi onunla (vasitəsiz) danışdı, (Allaha) «ey Rəbbim, (Özünü) mənə göstər, Sənə baxım dedi. Rəbbi ona dedi: Məni əsla görməyəcəksən". Sübhaniyə görə, ayədən keçən "lən" inkar ədati ərəb dilinin qaydalarına əsasən, əbədilik bildirir. Yəni, ayədə Allahın görülməsi dünya və axirəti fərqi qoyulmadan əbədi şəkildə inkar edilir. Bu da onu göstərir ki, Allahın dünyada görülməsi imkansız olduğu kimi, axirətdə də görüləcəyi barədə olan iddialar yanlışdır.

Ancaq Rüstəm bəyə görə, Sübhaninin bu iddiası yanlışdır, çünki, "lən" ədatı özlüyündə əbədiyyəti bildirmir. Sübhaninin şahid qismində qeyd etdiyi ayələrdə əbədiyyət mənası varsa, bu yalnızca əlavə dəlillərin (qərinə) vasitəsiylə anlaşılmaqdadır.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə.

Ayətullah Sübhaninin Allahı maddi gözlə görməyin imkansız olmasına dair istinad etdiyi digər bir Quran ayəsi "Taha" sürəsinin 110-cu ayəsidir. Ayədə aşkar olaraq "Onlar, Allahı elmlə əhatə edə bilməzlər" deyilir.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə.

Növbəti məqalədə Rüstəm bəy Ayətullah Sübhaninin Qurani-Kərimdə keçən bəzi ayələrə istinad edərək Allahın maddi gözlə görülməsinin imkansız bir hal olmasına dair gətirdiyi dəlilləri, öz təbiriylə desək, çürütməyə cəhd göstərir. Amma əsas mətləbə keçməzdən qabaq sətiraltı şəkildə şiə məzhəbinin müstəqil bir kimliyə sahib olmadığını, sahib olduğu hər şeyi mötəzilə məzhəbindən aldığını söyləyir. Guya şiələrin böyüklərindən olan Hişam ibn əl-Həkəm əvvəllər təcsim inancında olmuş, daha sonra bu şəkildə irəliləməyin mümkün olmadığını görən şiələr məcbur qalaraq qurtuluşu mötəzilənin fikirlərinə sarılmaqda görüblər.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə.

Ayətullah Sübhani Qurani-Kərimdə keçən bir sıra ayələrə (Bəqərə 55-56, Nisa 153, Әraf 143-155) istinad edərək görülmənin özlüyündə Quran tərəfindən pisləndiyi, çirkin bir əməl olduğunu söyləyir. Rüstəm bəy isə bu irada Әbul-Həsən Әşərinin verdiyi cavabla qarşılıq verir.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə

Ayətullah Sübhani Allahın maddi gözlə görülməsinin mümkün olmasına dair bəzi izahların olduğunu qeyd edir. Deyir bəziləri görmənin cəhət və yön olmadan imkansız olduğunu anladıqdan sonra belə bir çıxış yolu təqdim ediblər ki, guya axirət dünyasının qanunları dünya həyatından fərqli şəkildə olduğu üçün orada Allahı heç bir cəhət və yön olmadan maddi gözlə görmək mümkün olacaq. Sübhani isə bu işin özlüyündə imkansız bir hal olduğu üçün bu yöndən dünya və axirət ayırımının burada mənasız olduğunu yazır.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə

Ayətullah Sübhaninin Allahın maddi gözlə görülməsinin imkansız olmasına dair təqdim etdiyi dəlillərdən biri də budur ki, Allaha nisbət verilən əl, ayaq, göz və buna bənzər digər sifətlər lüğəvi mənada qəbul edildiyi təqdirdə onların keyfiyyətlərini inkar etmək, həqiqətdə onların varlığını inkar etmək deməkdir. Buna görə də əgər göz ilə görmək lüğəvi mənasında qəbul edilərsə, o zaman yön və müqabələ (üzbəüz dayanma) olmadan Allahı maddi gözlə görmək mümkün deyildir.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə

Məqalənin ikinci hissəsində müəllif Ayətullah Cəfər Sübhaninin Fəxr ər-Raziyə yönəlik gətirdiyi iradları müzakirə edərək onları cavablandırmağa çalışır.

Fəxr ər-Razinin iddiasına görə, məkan və cəhətdə olmaqdan uzaq olmaq kimi bir xüsusiyyətə sahib olan Allahın görülməsinin qeyri-mümkün olması məsələsi iddia olunduğu kimi bədihi deyildir. Belə ki, bu mövzu ətrafında islam alimləri tərəfindən fərqli fikirlərin söylənməsi əslində məsələnin nəzəri olduğunu göstərir. Әgər məsələ iddia olunduğu kimi bədihi olmuş olsaydı, mövzu ətrafında heç bir ixtilaf yaranmazdı.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə

Məlum olduğu kimi, Allahın görülməsi (Royətullah) məsələsi islam alimləri arasında ciddi şəkildə fikir fərqliliyinin yaranmasına səbəb olmuş önəmli məsələlərdən biridir. Mövzu birbaşa inancla bağlı olduğuna görə olduqca həssasdır.

Bir dəstə İslam aliminin inancına görə, Allahın görülməsi özlüyündə mümkün olan bir haldır. Sadəcə olaraq, həmin görmə prosesi bu dünyada deyil, yalnızca axirətdə baş tutacaq. Ancaq digər dəstəyə görə, Allahın görülməsi özlüyündə qeyri-mümkün olan bir işdir. Belə olan təqdirdə, istər dünya olsun, istərsə də axirət, fərq etmir, Allahın görülməsi özlüyündə mümkünsüz bir hal olduğu üçün bu proses heç zaman həyata keçməyəcək.

Bu kiçik məqalədə sələfilərin (vəhhabilərin) daima bir yolla müdafiə etməyə çalışdıqları bir məsələyə aydınlıq gətirməyə çalışacağıq.

Əziz oxucular! Əvvəlki məqalələrimizdə sələfi (vəhhabi) alimi Osman əl-Xəmisin “Hiqbətun minət-tarix” (“Tarixdən bir an” - kitab rus, türk və azərbaycan dillərinə mövcuddur) adlı kitabına cavab olaraq şiə alimi Şeyx Həsən Abdullah əl-Əcmi tərəfindən yazılmış "Ər-Raddun-nəfis alə əbatili Usman əl-Xəmis" (“Osman əl-Xəmisin batil sözlərinə nəfis rəddiyyə”) adlı 2 cildlik kitabından “Səhabənin ədaləti” bölməsini tərcümə edərək diqqətinizə çatdırmışdıq.

Əziz oxucular, məqaləmizin 1-ci hissəsində Osman əl-Xəmisin səhabələrin hamısının ədalətli olmasını isbat etmək üçün gətirdiyi Quran ayələrini analiz etdik və onun iddialarının batil olduğunu, Osman əl-Xəmisin iddiasının əksinə olaraq, Quranın "səhabənin ədaləti" ideyasını inkar etdiyini gördük. İndi isə məşhur "hovuz hədisi" barədə ortaya atdığı iddiaları gözdən keçirəcək və Şeyx Həsən əl-Əcminin cavablarını sizə təqdim edəcəyik.

Məqalənin ikinci hissəsi!

Əziz oxucular! “Səhabənin ədaləti” mövzusu klassik əhli-sünnənin və özünün əhli-sünnəyə nisbət edən sələfilərin (vəhhabilərin) ən çox önəm verdikləri mövzulardan biridir. Çünki, bu mövzuda iddia edilən məsələlər yanlış olsa, əhli-sünnə və sələfilərin əqidə sütunlarının əksər hissəsi çökmüş olacaq. Hədis və rical sistemi yenidən və fərqli qaydalar əsasında inşa edilmək məcburiyyətində olacaq. Bu səbəbdən səhabə mövzusunda xüsusən sələfilər yerli-yersiz Quran ayələrindən istifadə etmiş, müxtəlif söz oyunlarına əl atmışlar.

Bismilləhir-rahmənir-rahim

Allahummə salli alə Muhəmmədin və Ali-Muhəmməd

Bu yazıda son günlərdə "youtube" kanallarının birində yerləşdirilən bir iddiaya cavab verəcəyik. İddianın və iftiranın sahibi, yalanları dəfələrlə ifşa olunan Əbu Zeyd adlı şəxsdir.

Bismilləhir-rahmənir-rahim

Vəs-salətu vəs-sələmu alə əşrəfil-ənbiyəi vəl-mursəlin, həbibi İlahil-aləmin

Əbil-Qasimi Muhəmmədin və Əlihit-tayyibinət-tahirin

Hörmətli müsəlmanlar, bildiyiniz kimi bir neçə gün bundan əvvəl orta əsr insanlarının düşüncə səviyyəsindən çıxa bilməyən sələfi-vəhhabi əqidəsinin mənsublarından birinin, Yaşar Süleymanlı adlı şəxsin “şiə mənbələrində yer kürəsi sabitdir, fırlanmır” adlı iftira dolu səs yazısına cavab vermişdik. Həmin məqaləni BU LİNKDƏN oxuya bilərsiniz.

Son günlərdə “youtube” portalında sələfi elm tələbələrindən sayılan Yaşar Süleymanlı adlı şəxs tərəfindən “Şiə mənbələrində yer kürəsi sabitdir və fırlanmır” adlı video “dərslik” yerləşdirilmişdir. XXI əsrdə - elm və texnologiyanın yüksək inkişaf etdiyi bir dövrdə yer kürəsinin fırlanmayıb hərəkətsiz olmasını isbat etməyə çalışan bu şəxs hazırladığı “dərslərin” beşinci hissəsində güya şiələrin yer kürəsinin düz, sabit və hərəkətsiz olmasına etiqad etdiklərini isbat etməyə çalışıb. Əlbəttə, onun bu cəhdində nə qədər uğurlu olub-olmamasına hörmətli oxucular az sonra şahid olacaqlar. Lakin, biz mövzuya keçməmişdən qabaq bu cür elmdən, savaddan və əmanətdarlıqdan uzaq olan şəxsin ardınca düşən, onun yalan və iftira dolu sözlərini həqiqət hesab edən şəxslərə səslənirik:

Sələfilərin tez-tez işlətdikləri sözlərdən biri də “əqidəni Quranla sübut et”, “Qurandan sübut etmədiyin müddətcə əqidə sabit olmur” kimi sözlərdir. Lakin onların imamları Nasiruddun əl-Albani özünün “Vucubul-əxz bi hədisil-ahad fil-əqidə” (“Əqidə sahəsində xəbəri-vahidləri qəbul etməyin vacibliyi”) adlı kitabında onların bu müddəalarını puça çıxararaq deyir:

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə.

Allahın salavatı və salamı olsun peyğəmbərlərin və rəsulların ən şərəflisi, bütün yaradılmışların zinəti, Aləmlərin Allahının sevimlisi olan seçilmişlərin ən şanlısı və görkəmli rəsul Əbul-Qasim Muhəmmədə və onun pak və təmiz olan Əhli-beytinə.

Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə

Şiələrin əleyhinə bir il ərzində yazılıb yayılan kitabların statistikasına ötəri nəzər salsaq, aldığımız nəticə insanı heyrətə gətirir. Əlbəttə, bu statistik məlumat rəsmi televiziya və radio kimi kütləvi informasiya vasitələrində yayımlanmışdı. Əgər bu barədə internet səhifələrinə göz gəzdirsək, şiənin əleyhinə yüz minlərlə şübhə tapmaq olar. Lakin şiələrlə bağlı bütün mövzular barəsində müzakirələr aparmaq üçün təşkil olunmuş mərkəzlər hələ bu statistikaya daxil deyildir.

Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə

Məqaləni WORD formatda BURADAN yükləyə bilərsiniz.

Xülasə

Təfsirləri iki yerə bölmək olar: tərifə layiq və məzəmmət olunmuş.

Tərifə layiq təfsir odur ki, Quran ayələri doğru anlamaq məqsədilə təfsirin qaydalarına riayət edilməklə yazılsın və vəhyin həqiqi məqsədini anlatmasını, ayələrin kamil surətdə dərk olunmasını hədəfə alsın. Amma bunun müqabilində elə təfsirlər var ki, təfsirçi öz əqidə və inanclarını Quran ayələrində tətbiq etmək üçün çalışır.

Şeyx Süleyman əl-Qunduzi əl-Hənəfi – Xacə Kəlan adı ilə məşhur olmuş əhli-sünnənin böyük alim və ariflərindən biridir. O, hicri 1220-ci ildə dünyaya gəlmişdir. İlk təhsilini Bəlxdə almış, Buxara da isə tamamlamışdır. Sonra Əfqanıstan və Hindistana səyahət etdi, sufilərin öncül alimləri ilə söhbətlər etdi, seyr və sülük məqamlarını əldə etdi. Fiqh və dini elmləri də tamamladıqdan sonra vətəni Qunduza geri döndü. Bir müddət orada elm, ədəb və dini hökmləri təbliğ etdi. Orada məscid və mədrəsə tikdirdi.

Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim.

Hörmətli oxucu, bir müddət əvvəl saytımızın hədis bölməsində (http://hadis.313news.net) Əbu Hənifənin Süfyan əs-Səvri tərəfindən cərh edilməsi barədə rəvayət qeyd etmişdik. Ancaq bir nəfər «elm əhli» əhli-sünnə alimlərinin rəylərini də tapdalayaraq, hətta Səhih əl-Buxari və Səhih Müslimin ravilərini də zəif göstərməyə cürət edərək bu rəvayəti zəif elan etmişdir. Gəlin əvvəlcə sözügedən rəvayəti, sonra isə onun iddialarını bir-bir gözdən keçirdək.

ŞÜBHƏ:

Nasibilərin öndə gələnlərindən olan İhsan İlahi Zahir yazır:

Mövzunun əslinə keçməmişdən qabaq kiçik bir məlumatı diqqətinizə çatdırmaq istəyirik. Şiə aləmində Yasir əl-Həbib söz sahibi, alim kimi tanınmır və hörmət olunmur. Bizim burada ondan sitat gətirməyimiz onun fikirlərini dəstəklədiyimiz mənasına gəlmir. Sadəcə sələfilərin iç üzünü göstərmək məqsədi daşıyır.