»»Tövhid və şirk

Şiələrin Allahın ədaləti (ədl) barədə etiqadı

Bu məqaləmizdə şiə əqidəsinin ən əsas etiqadi məsələlərindən biri hesab olunan ədl haqqında bəhs açacağıq. Ədl mövzusu o qədər mühüm məsələdir ki, məzhəbin beş prinsipindən biri hesab edilir. Hətta şiə kəlam alimləri Allahın ədalət prinsipini müdafiə etdiklərinə görə “ədlilər” adı ilə tanınırdılar. Şiə aləminin böyük alimlərindən  hesab olunan mərhum Seyyid Abdullah Şübbər (r.ə) ədl mövzusunun əhəmiyyəti haqqında  belə yazır: “Ədl o şeydir ki, tovhid onunla tamamlanır və üsulid-dindən olan nübüvvət, imamət və məad ona bağlıdır... Adil sözünün mənası budur ki, O (Allah), Həkimdir və zalım deyil. Nəticədə bu sifət ya (Həkim olsa) kamal sifətlərindən, ya da (zalım deyil olsa) cəlal sifətlərindən hesab olunacaq”[1]

 

Şiələrin Ərş barədə etiqadı

Bu məqaləmizdə Qurani-Kərim və hədislər əsasında “ərş” haqqında olan etiqadımızdan danışacağıq. Belə ki, Qurani-Kərimin bir çox ayələrində “ərş”dən söhbət açılmışdır. Təbiki biz “ərş” haqqında olan etiqadımız üçün, bu müqəddəs kitabın həqiqi müfəssirləri olan  məsum imamlardan (aleyhimussəlam) bizə gəlib çatmış hədislərə müraciət etməliyik. Görəsən “ərş” deyəndə nə nəzərdə tutulur? “Ərş” müəyyən bir məkandırmı? Yoxsa başqa özəl bir mənası var? “Ərş” haqqında nazil olan ayələrdən bir qismini zikr edib sonra hədislər əsasında bu barədə olan etiqadımızı siz - əziz oxuculara təqdim edəcəyik.

Şiələrin Kürsi barədə etiqadı

Şiə aləminin ən qədim və böyük alimlərindən hesab olunan Muhəmməd ibn Əli əs-Səduq (r.ə) özünün “əl-etiqadat” risaləsində “kürsi” haqqında fəsl açaraq yazır:

Allah-təalanın zatını dərk etmək mümkündürmü?

Suаl: Vаrlıq аlәminin yаrаdıcısının zаtı mәhduddur, yохsа qеyri-mәhdud? Bundаn әlаvә, öz vәzifәlәrimizә münаsibәtdә аğıl vә düşüncәmiz mәhduddur, yохsа yох? Görәn mәhdud bir vücud qеyri-mәhdud vücudun nеcәliyini dәrk еdә bilәrmi?

Sələfilərin cilddən cildə girən Tanrısı

1. Sələfilərin Allahı bir haldan başqa bir hala düşür.

2. Sələfilərin Allahının iki surəti (forması) var.

3. Sələfilərin Allahının bu iki formasının biri alidir, digəri isə aşağı.

4. Sələfilər öz Allahlarını qiyamətdən qabaq da görüblər.

5. Sələfilər Allahlarını onun ayağından tanıyırlar.

Sələfilərin Allahın kölgəsi barədə ixtilafı

Hörmətli oxucular, bu qısa məqalədə siz sələfi alimlərinin öz "Tanrı"larının sifəti barədə şiddətli ixtilafına şahid olacaqsınız.

Şeyx Saleh ibn əl-Useymin "Riyaz əs-salihin" kitabına yazdığı şərhdə deyir:

İbn Baz Allahın Kölgəsi barədə...

مسألة في الصفات
في حديث السبعة الذين يظلهم الله في ظله يوم لا ظل إلا ظله، فهل يوصف الله تعالى بأن له ظلاً؟
الجواب نعم كما جاء في الحديث، وفي بعض الروايات: ((في ظل عرشه)) لكن الصحيحين ((في ظله))، فهو له ظل يليق به سبحانه لا نعلم كيفيته مثل سائر الصفات، الباب واحد عند أهل السنة والجماعة. والله ولي التوفيق
المصدر / مجموع فتاوى ومقالات متنوعة المجلد الثامن والعشرون.

Bığ yeri tərləmiş rəbbləri mirvarini Öz əli ilə gözəl formada, kürə şəklində yaratdı; Tövratı Qurandan üstün tutmalarının səbəbi budur ki, Allah-taala yalnız Tövratı Öz əli ilə yazmışdır

Mənbə: Əs-sünnə (Livan-Beyrut, Dar əl-kutub əl-elmiyyə nəşriyyatı (Muhəmməd Əli Bəyaxun), səh. 77
Müəllif: İmam Əbdullah ibn Əhməd ibn Muhəmməd ibn Hənbəl (hədisləri atası Əhməddən nəql edir)

Onların bığ yeri tərləmiş Rəbbi Öz kürsisində əyləşib mübarək ayaqlarını onun üzərinə qoyacaq; kürsiyə əyləşdikdə isə ondan (kürsidən ağırlıq nəticəsində) səs çıxacaq!

Mənbə: Əs-sünnə (Livan-Beyrut, Dar əl-kutub əl-elmiyyə nəşriyyatı (Muhəmməd Əli Bəyaxun), səh. 79-80
Müəllif: İmam Əbdullah ibn Əhməd ibn Muhəmməd ibn Hənbəl (hədisləri atası Əhməddən nəql edir)

Rəbbin (məkan baxımından) bizim üstümüzdə yerləşdiyini isbat etmək üçün hədisi zahiri mənasına görə təfsir edərək deyir: “Mələklər mənini (spermanı) ana bətnində yerləşdiyindən qırx gün sonra Rəbbin yanına qaldırırlar”

Rəhbərlərinin əqidə məsələsindəki cahilliyə fikir verin! Rəbbin (məkan baxımından) bizim üstümüzdə yerləşdiyini isbat etmək üçün hədisi zahiri mənasına görə təfsir edərək deyir: "Mələklər mənini (spermanı) ana bətnində yerləşdiyindən qırx gün sonra Rəbbin yanına qaldırırlar" Halbuki, məni ana bətnində qırxıncı günə qədər heç qalmır.

Hz. Davud (ə) qiyamət günü öz əlini Allahın əlinin üstünə qoyacaq, Ona toxunacaq

Həqiqətən o (hz. Davud (ə)) dərgahımıza yaxın olacaq və onun qayıdıb gələcəyi yer də gözəl olacaqdır (Sad: 25). O Allaha yaxınlaşacaq, Allah da ona. O qədər ki, Allah Özünün bir hissəsini onun üstünə qoyacaq!! Davud (ə) Onun bir hissəsinə toxunacaq!! Davud (ə) qiyamət günü Rəbbin ətəyindən (yol gedərkən nədənsə tutmaq kimi) yapışacaq.

Страница 1 из 212›»