Petra yoxsa Məkkə şəhərindəki Kəbə evi?

Bu mövzu ilə bağlı hər kəsin müəyyən qədər də olsun məlumatı olduğu üçün əsas mətləbə keçmək daha münasibdir.
Şeyx Tusi (r.a) özünün “Təhzibul-Əhkəm” kitabında nəql edir:

وعنه عن وهيب عن أبي بصير عن أحدهما عليه السلام في قوله تعالى: (سيقول السفهاء من الناس ما ولهم عن قبلتهم التي كانوا عليها قل لله المشرق والمغرب يهدي من يشاء إلى صراط مستقيم) فقلت له الله أمره أن يصلي إلى البيت المقدس؟ قال: نعم الا ترى ان الله تعالى يقول: (وما جعلنا القبلة التي كنت عليها إلا لنعلم من يتبع الرسول ممن ينقلب على عقبيه وإن كانت لكبيرة الا على الذين هدى الله وما كان الله ليضيع إيمانكم ان الله بالناس لرؤف رحيم) قال: ان بني عبد الأشهل أتوهم وهم في الصلاة وقد صلوا ركعتين إلى بيت المقدس فقيل لهم أن نبيكم قد صرف إلى الكعبة فتحول النساء مكان الرجال والرجال مكان النساء وجعلوا الركعتين الباقيتين إلى الكعبة فصلوا صلاة واحدة إلى قبلتين فلذلك سمي مسجدهم مسجد القبلتين.

Ondan (ət-Tataridən) o Vuheybdən, o da Əbi Bəsirdən o da Onların (ə.s) birindən (İmam Sadiq və yaxud imam Baqirdən) rəvayət edərək dedi: Allahu-Təala buyurur: "Tezliklə səfeh insanlar deyəcəklər: "Onları (müsəlmanları) üz tutduqları qiblədən (Beytül-Müqəddəsdən Kəbəyə tərəf) nə döndərdi?" De: "Şərq və qərb Allahındır, istədiyi şəxsi doğru yola hidayət edir." (Bəqərə 142) Ravi deyir: Mən ona (İmama) dedim: " Allah (ə.c) Ona (Peyğəmbərə) Beytul-Müqəddəsə tərəf namaz qılmağı əmr edib?" İmam (ə.s) dedi: "Bəli, Görmürsənmi Allah təala belə buyurur: "Sizi orta bir ümmət etdik ki, (ifrata nə də əksinə) siz insanlara şahid olasınız və bu Peyğəmbər də sizə şahid olsun. Biz sənin əvvələr üz tutduğun qibləni (Beytül-Müqəddəsi) Peyğəmbərə tabe olan şəxsi geri dönən (və keçmiş qiblədə qalan) şəxsdən ayırd etməkdən (əzəli elmimizi xaricdə gerçəkləşdirməkdən) başqa bir şey üçün (qiblə) təyin etməmişdik. Hərçənd ki, bu hökm Allahın hidayət etdiyi şəxslərdən başqası üçün çətin və ağır idi. Allah sizin imanınızı (keçmiş etiqadlarınızın, yaxud əvvəlki qibləyə üz tutub etdiyiniz ibadətlərin savabını) zay etmək istəmir. Həqiqətən Allah insanlara qarşı olduqca şəfqətli və mehribandır”. (Bəqərə 143) İmam (ə.s) buyurdu: "Həqiqətən bəni Əbdül-Əşhəl qəbiləsi onlara tərəf gəldi və onlar iki rükət Beytul-Müqəddəsə tərəf namaz qıldı. Onlara deyildi: "Həqiqətən sizin nəbiniz (qibləni) Kəbəyə tərəf dəyişdirdi. Və qadınlar yerini kişilərlə, kişilər də yerini qadınlarla dəyişdirdi. Bu zaman, qalan iki rükəti Kəbəyə tərəf qıldılar. Onlar bir namazı iki qibləyə tərəf qıldılar. Bu səbəblə də onların məscidi iki qibləli məscid olaraq adlandırıldı".

Şeyxut-Taifə Əbu Cəfər ət-Tusi Məhəmməd b. Həsən b. Əli (r.a), “Təhzibul-Əhkəm fi şərhil-Miqniə liş-Şeyxil-Mufid” kitabı, 1-ci cild, 46,47-ci səhifələr, 6-cı(138-ci) hədis, hədisin səhhətini və şərhlərini verən: Əli Əkbər əl-Ğaffəri (r.a), Nəşr: “Darul-Kutubul-İsləmiyyə” İran, Tehran, hicri 1386.

Kitabı yükləmək üçün ünvan: http://alfeker.net/library.php?id=3731

Onlayn mənbə: 43-44-cü səhifələr https://cutt.ly/ar5CAEB

- Hədisdə diqqət olunası məqam, müsəlamnların Məscidül-Əqsadan Kəbəyə doğru yönəlməsidir. Məscidül-Əqsa, Mədinə şəhərinin şimal qərbində yerləşir. Yəni, üzünü şimal qərbə tərəf çevirib namaz qılanlar, Kəbəyə tərəf yönələcəklərini bildikdə həmin istiqamətə yönəldilər. Bu yönəlmə dərəcəsinə diqqət yetirəndə görürük ki, şimaldan cənuba doğru yönəlirlər. Çünki, hədisdə “kişilər qadınların, qadınlar da kişilərin yerinə” keçdiyi qeyd olunur. Qadınlar da kişilərdən arxada dayandığı məlum məsələ olduğu üçün bu işin cənuba tərəf yönəlməsi aydın olur. Əgər Petra şəhəri həqiqi Kəbədirsə nəyə görə müsəlmanlar bir azcıq şərqə yönəlməyib də tam əks istiqamətə yönəldilər? Bu səbəblə ki, həqiqi Kəbə Məkkə şəhərində və Mədinənin cənubunda yerləşir. Şəkildə diqqət yetirdikdə daha aydın nəticə əldə olunur.

- Cavab olaraq deyilə bilər ki, Mədinənədən Məscidül-Əqsaya olan istiqamətin əksi Məkkə şəhərinə deyil də Bişa və Nəcran şəhərinə tərəf olur.

İlk olaraq bilinməlidir ki, hədisdən dönmənin tam olaraq 180 dərəcə olduğu anlaşılmır. Bu səbəblə ki, 150, 160 dərəcə belə döndükdə zatən kişilər və qadınlar yerini dəyişmək məcburiyyətində qalır.

İkinci məqam isə, Nəcran və Bişa şəhərində və yaxud daha da cənubunda hələki heç kim həqiqi Kəbənin orada olduğu iddia etmir.
-Hədisin sənədinə gəldikdə isə, bu Yəmanilər üçün heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Rical elminin zəruri olmadığını və uydurma olduğunu iddia etdikləri üçün, bu hədisi qəbul etmələri zəruridir.

Lakin, İsna Aşəriyyə və İmamiyyələr üçün hədisin səhhətinə toxunmaq gərəklidir.

Hədisin səhhəti barədə ustad Əllamə Məclisi (r.a) buyurur:

الحديث السادس: موثق.

“Altıncı hədis: Müvəssəq”

Əllamə Məhəmməd Baqir Məclisi Əhməd b. Abdullah əl-Məruf (r.a), “Mələzul-Əxyər fi fəhm təhzibil-Əxbər” kitabı, 3-cü cild, 493-cü səhifə, təhqiq: Seyid Məhdi ər-Rəcai, nəşr: “Məktəbə Ayətullah əl-Mərəşi”, İran, Qum, hicri 1406-cı il.

Kitabı yükləmək üçün ünvan: http://alfeker.net/library.php?id=2103

Onlayn mənbə: http://ar.lib.eshia.ir/71769/3/433

Həmçinin, kitabın təhqiqatçısı Şeyx Əli Əkbər əl-Ğaffəri (r.a) göy rənglə işarələdiyimiz yerdə hədisə həsən “ثق” “müvəssəq” hökmünü vermişdir.

Müasir araşdırmaçılardan olan Şeyx Məhəmməd Sənqur bu hədisin isnadının “səhih” olduğunu deyib. Lakin, sənəddə bəzi problemlər var ki, onu burada qeyd etmək labüd deyildir. Bu səbəblə ki, hədisin sənəd işi İmamiyyələr üçün önəmlidir nəinki Yəmanilər.
Bu hadisə nə zaman baş vermişdir?

Mərhum Şeyx Səduq (r.a) mötəbər “Mən Lə Yəhdurul Fəqih” kitabında qeyd edir:

وصلى رسول الله صلى الله عليه وآله إلى البيت المقدس بعد النبوة ثلاث عشرة سنة بمكة تسعة عشر شهرا بالمدينة، ثم عيرته اليهود فقالوا له: إنك تابع لقبلتنا فاغتم لذلك غما شديدا فلما كان في بعض الليل خرج صلى الله عليه وآله وسلم يقلب وجهه في آفاق السماء فلما أصبح صلى الغداة، فلما صلى من الظهر ركعتين جاءه جبرئيل عليه السلام فقال له: قد نرى تقلب وجهك في السماء فلنولينك قبلة ترضاها فول وجهك شطر المسجد الحرام الآية " ثم أخذ بيد النبي صلى الله عليه وآله فحول وجهه إلى الكعبة وحول من خلفه وجوههم حتى قام الرجال مقام النساء والنساء مقام الرجال فكان أول صلاته إلى بيت المقدس وآخرها إلى الكعبة، وبلغ الخبر مسجدا بالمدينة وقد صلى أهله من العصر ركعتين فحولوا نحو الكعبة، فكانت أول صلاتهم إلى بيت المقدس وآخرها إلى الكعبة فسمي ذلك المسجد مسجد القبلتين فقال المسلمون: صلاتنا إلى بيت المقدس تضيع يا رسول الله؟ فأنزل الله عز وجل " وما كان الله ليضيع إيمانكم " يعني صلاتكم إلى بيت المقدس،.

"Peyğəmbər (s.a.a) Beytul-Müqəddəsə tərəf nübuvvətindən sonra 13 il Məkkədə, 19 ay isə Mədinə şəhərində namaz qıldı. Sonra yəhudilər Rəsulallaha (s.a.a) istehza edərək dedilər: "Sən bizim qibləmizə yönəlirsən (və namazını qılırsan)". Buna görə də Rəsullalah (s) üzüldü və çox qəmgin halda oldu. Gecələrin birində (çölə çıxdı) və üzünü göyün üfqünə doğru çevirdi. Elə ki, sabah oldu və Peyğəmbər (s.a.a) günorta namazını qılırdı bu zaman zöhrün ikinci rükətində Cəbrail (ə.s) gəldi və Ona (s) bu ayəni dedi: "Şübhəsiz, Biz sənin üzünün göydə o tərəf bu tərəfə çevrilməsini görürük və indi səni razı qalacağın bir qibləyə tərəf döndəririk" (Bəqərə 144). Sonra O (ə.s), Rəsulallahın (s.a.a) əlindən tutub üzünü Kəbəyə tərəf çevirdi. Onun (s.a.a) arxasında olanlar da üzünü çevirdilər o həddə ki, qadınların yeri kişilərin, kişilərin yeri isə qadınların oldu. Belə ki, Onun (s.a.a) namazının əvvəli Beytul-Müqəddəsə axırı isə, Kəbəyə tərəf oldu. Bu xəbər Mədinədəki Məscidə çatdı. Oranın camaatı artıq ikinci rükəti qılmışdı. Bu zaman onlar Kəbə istiqamətinə döndülər. Belə ki, onların namazının əvvəli Beytul-Muqəddəsə axırı isə, Kəbə evinə tərəf oldu. Buna görə də o məscid iki qibləli məscid olaraq adlandırıld. Müsəlmanlar dedi: "Ey Allahın Rəsulu! Bizim Beytul-Müqəddəsə tərəf qıldığımız namaz heç oldu. Bu zaman Allah əzzə və cəllə bu ayəni nazil etdi: "Allah sizin imanınızı puç etməz" (Bəqərə 143). Yəni, Beytul-Müqəddəsə tərəf qıldığınız namazı (puç etməz)".

Əbi Cəfər Məhəmməd b. Əli b. Hüseyn əl-Qummi əs-Səduq “Mən lə yəhdurul-Fəqih” kitabı, 1-ci cild, 193-cü səhifə, Təshih və təliq edən: Şeyx Hüseyn Alimi, Nəşr: Muəssəstul-Aləmi, Beyrut, Lübnan, 1986/1406, 1-ci çap.

Kitabı yükləmək üçün ünvan: http://alfeker.net/library.php?id=1939

Onlayn mənbə: 274-276-cı səhifələr https://cutt.ly/5r5ByH4
__________________________

Ustad Əli b. İbrahim əl-Qummi (r.a) imam Sadiqdən bu hədisi rəvayət edir. Hərçənd kitabda (Təfsirul-Qummi-də) kimdən nəql olunuğu qeyd olunmasa da Şeyx Təbərsi (r.a) (Təfsir Məcməul-Bəyan 1-ci cild, 414-cü səhifədə) və Əllamə Məclisi (r.a) (Bihərul-Ənvar 19-cu cild, 196-cı səhifədə Beyrut çapı) Ustadın (r.a) kitabından bu hədisi götürərkən “Əli b. İbrahimdən o da öz sənədi ilə imam Sadiqdən (ə.s) rəvayət edərək dedi” ( ورواه علي بن إبراهيم بإسناده عن الصادق عليه السلام قال ) başlığı ilə nəql ediblər.

ثم نزل " سيقول السفهاء من الناس ما وليهم عن قبلتهم التي كانوا عليها " وذلك إن اليهود كانوا يعيرون برسول الله ويقولون أنت تابع لنا تصلي إلى قبلتنا فاغتم من ذلك رسول الله صلى الله عليه وآله غما شديدا وخرج في جوف الليل ينظر في آفاق السماء ينتظر بأمر الله تبارك وتعالى في ذلك، فلما أصبح وحضرت صلاة الظهر كان في مسجد بني سالم قد صلى بهم الظهر ركعتين، فنزل جبرئيل عليه السلام فأخذ بعضديه فحوله إلى الكعبة، فأنزل الله عليه " قد نرى تقلب وجهك في السماء فلنولينك قبلة ترضيها فول وجهك شطر المسجد الحرام فصلى ركعتين إلى الكعبة فقالت اليهود والسفهاء ما وليهم عن قبلتهم التي كانوا عليها، وتحولت القبلة إلى الكعبة بعد ما صلى رسول الله صلى الله عليه وآله بمكة ثلاثة عشر سنة إلى البيت المقدس وبعد مهاجرته إلى المدينة صلى إلى البيت المقدس سبعة اشهر

“Sonra (bu ayə) nazil oldu: “Səfeh insanlar deyəcəklər: “Onları üz tutduqları qiblədən nə döndərdi?” Və belə ki, yəhudilər Peyğəmbəri (s.a.a) qınayırdılar və ona deyirdilər: “Sən bizə tabesən, bizim qibləmizə tərəf namaz qılırsan. Bu sözlərdən Peyğəmbər (s.a.a) məyus oldu və çox qəmləndi. Və O (s.a.a), gecənin ortasında (çölə) çıxdı (başını qaldıraraq) səmanın üfqünə baxdı, Allahın (ə.c) bu barədə olan əmrini gözlədi. Elə ki sabah oldu, O (s.a.a), Bəni Salim məscidinə gəldi. Onlarla zöhr namazının artıq 2 rükətini qılmışdı.Bu zaman Cəbrail (ə.s) nazil oldu və onun qolundan tutdu, Kəbəyə tərəf çevirdi. Bu zaman, Allah (ə.c) ona bu ayəni nazil etdi “Biz sənin üzünü göydə o tərəf bu tərəfə çevirdiyini görürük. İndi səni razı qalacağın qibləyə tərəf çeviririk. Sən üzünü Məscidul-Hərəmə tərəf çevir” (yerdə qalan) iki rükəti Kəbəyə tərəf qıl”. Yəhudilər və Səfehlər dedilər: “Onları üz tutduqları qiblədən döndərən nə oldu?” Qiblənin Kəbəyə tərəf yönü Peyğəmbərin (s.a.a) 13 il Məkkədə Beytul-Müqəddəsə tərəf namaz qılmasından sonra və Mədinəyə hicrət edib 7 ay Beytul-Muqəddəsə tərəf namaz qılmasından sonra dəyişildi”.

Əbül-Həsən Əli b. İbrahim əl-Qummi, “Təfsirul-Qummi” kitabı, 1-ci cild, 97,98-ci səhifələr, təhqiq: Seyid Məhəmməd Baqr Əl-Əbtəhi, nəşr: Muəssətul-İməmul-Məhdi, Qum, İran, 1-ci çap, hicri 1435-ci il.

Kitabı yükləmək üçün ünvan: http://alfeker.net/library.php?id=2911

Onlayn mənbə: https://cutt.ly/ctpMYWr

- Göründüyü kimi, Peyğəmbər (s.a.a) ilk dəfə qiblənin istiqamətini dəyişdirdikdən sonra Mədinədə namaz qılanlar da ( Təhzibul-Əhkəm-də qeyd olunan hədis) bu əmri icra etdilər. Hədisin fərqli sənədlə olan oxşar mətnləri vardır. Qeyd olunacaq hədislərdə kişilərlə qadınların yerdəyişməsi keçmir. Qeyd etməmizin səbəbi isə, hədislər mətninin yazdığımız 3 hədisin mətninə müəyyən qədər müvafiq olmasıdır. Bununla da hədisin doğruluğu daha da möhkəm olacaqdır. (Mövzunun çox uzanmaması üçün, hədislərin yalnız ərəbcə mətnini və nədən bəhs edilməsinə xülasə qeyd edərək müvafiq mənbələrə istinad veriləcəkdir)
________________________

Sözügedən hədislərə keçməmişdən öncə Ustad Kuleyninin (r.a) nəql etdiyi mötəbər hədisi qeyd edirik:

علي بن إبراهيم، عن أبيه، عن ابن أبي عمير، عن حماد، عن الحلبي، عن أبي عبد الله (عليه السلام) قال: سألته هل كان رسول الله (صلى الله عليه وآله) يصلي إلى بيت المقدس؟ قال: نعم، فقلت: أكان يجعل الكعبة خلف ظهره؟ فقال: أما إذا كان بمكة فلا وأما إذا هاجر إلى المدينة فنعم حتى حول إلى الكعبة.

“Əli b. İbrahimdən, o atasından. o ibn Əbi Umeyrdən, o Həmmaddan, o əl-Hələbidən o da Əbu Əbdullahdan (ə.s) rəvayət edərək dedi: “İmama (ə.s) sual etdim: Peyğəmbər (s.a.a) Beytul-Müqəddəsə tərəf namaz qılıbmı? İmam (ə.s) dedi: “Bəli”. Mən dedim: “O, kürəyinin arxasını Kəbə(yə tərəf) etmişdi?” İmam (ə.s) buyurdu: Məkkədə olduğu vaxtlarda xeyr (kürəyi kəbəyə tərəf deyildi). Mədinəyə hicrət etməsinə gəlincə isə, bəli (kürəyi Kəbəyə tərəf idi). Ta ki, Kəbəyə tərəf yönəldiyi (vaxta) qədər”.

Əbu Cəfər əl-Kuleyni Məhəmməd b. Yaqub b. İshaq, “Əl-Kafi” kitabı, 3-cü cild, 286-cı səhifə, 12-ci hədis, təhqiq: Əli Əkbər Ğəffari, Nəşr: Darul-Kutubul İsləmiyyə, Tehran, İran, 3-cü çap.

Kitabı yükləmək üçün ünvan: http://lfile.ir/hadith-library/13.pdf

Onlayn mənbə: https://cutt.ly/Atp2xRT

- Xəritəyə baxdıqda görürük ki, Peyğəmbər (s) Mədinədə Beytul-Müqəddəsə namaz qıldığı zaman arxası Məkkəyə tərəf qalır. Nəinki, Beytül-Müqəddəsin qərbində olan Petra şəhərinə tərəf. Hədisin sənədi barədə Əllamə Məclisi (r.a) buyurur:

الحديث الثاني عشر: حسن

“On ikinci hədis: Həsən”.

Əllamə Məhəmməd Baqir Məclisi Əhməd b. Abdullah əl-Məruf (r.a), “Miratul-Uqul fi şərhi Əxbari Alir-Rasul” kitabı, 15-ci cild, 50-ci səhifə, 12-ci hədisin haşiyəsi.

Onlayn mənbə: http://ar.lib.eshia.ir/71429/15/50

Mühəqqiq Bəhrani isə belə buyurur:

فروى في الكافي في الصحيح أو الحسن عن الحلبي عن أبي عبد الله (عليه السلام)

“Əl-Kafidə səhih və ya həsən sənədlə Hələbidən o da Əbu Əbdullahdan (ə.s) rəvayət etmişdir...”

Mühəqqiq Bəhrani, “Əl-Hədəiqul-Nədira” kitabı, 6-cı cild, 368-cı səhifə.

Onlayn mənbə: https://cutt.ly/Ftp96G8
_______________________________________

1. Hədisin icmalı: Müsəlmanların Beytul-Muqəddəsə tərəf qıldıqları 2 rükətin batil olduğunu düşünüb, Rəsulallaha (s.a.a) gileylənmələri və Allahın (ə.c) bu barədə ayə nazil etməsi.

قال أبو عمرو الزبيري عن أبي عبد الله عليه السلام قال: قلت له ألا تخبرني عن الايمان أقول هو وعمل أم قول بلا عمل؟ فقال: الايمان عمل كله والقول بعض ذلك العمل، مفرض من الله مبين في كتابه واضح نوره، ثابتة حجته يشهد له بها الكتاب ويدعو إليه ولما ان أصرف نبيه إلى الكعبة عن بيت المقدس قال المسلمون للنبي: أرأيت صلاتنا التي كنا نصلى إلى بيت المقدس ما حالنا فيها، وما حال من مضى من أمواتنا وهم يصلون إلى بيت المقدس؟ فأنزل الله " وما كان الله ليضيع ايمانكم ان الله بالناس لرؤف رحيم " فسمى الصلاة ايمانا فمن اتقى الله حافظا لجوارحه موفيا كل جارحة من جوارحه بما فرض الله عليه، لقى الله مستكملا لايمانه من أهل الجنة ومن خان في شئ منها أو تعدى ما امر الله فيها لقى الله ناقص الايمان

Məhəmməd b. Məsud Əyyaşi, Təfsirul-Əyyaşi kitabı, 1-ci cild, 63-64-cü səhifələr 115-ci hədis.

Onlayn mənbə: https://cutt.ly/gteJ47m

2.Hədisin icmalı: Yəhudilərin Peyğəmbərə (s.a.a) qarşı təkəbbürlük etmələri (“Sən bizim qibləmizə doğru namaz qılırsan”).
Rəsulallahın (s.a.a) səmaya doğru başını qaldırması və daha sonrasında qiblənin dəyişilməsi.

محمد بن إبراهيم النعماني في تفسيره: عن أحمد بن محمد بن عقدة، عن جعفر بن أحمد بن يوسف بن يعقوب الجعفي، عن إسماعيل بن مهران، عن الحسن بن علي بن أبي حمزة، عن أبيه عن إسماعيل بن جابر، عن أبي عبد الله جعفر بن محمد الصادق، عن أمير المؤمنين (عليهما السلام)، قال: " ان رسول الله (صلى الله عليه وآله)، لما بعث كانت الصلاة إلى) بيت المقدس، فكان في أول مبعثه يصلي إلى بيت المقدس، جميع أيام مقامه بمكة، وبعد هجرته إلى المدينة بأشهر، فعيرته اليهود وقالوا: أنت تابع لقبلتنا، فأنف رسول الله (صلى الله عليه وآله) ذلك منهم، فأنزل الله تعالى عليه، وهو يقلب وجهه في السماء، وينتظر الامر: ﴿قد نرى تقلب وجهك في السماء - إلى قوله - لئلا يكون للناس عليكم حجة﴾ يعني اليهود في هذا الموضع، ثم أخبرنا الله عز وجل العلة التي من اجلها لم يحول قبلته من أول مبعثه، فقال تبارك وتعالى: ﴿وما جعلنا القبلة التي كنت عليها - إلى قوله - لرؤوف رحيم﴾) فسمى سبحانه الصلاة هاهنا ايمانا).

Mirzə Nuri, “Əl-Mustərdrakul-Vəsəil” 3-cü cild, 172,173-cü səhifələr, 6-cı (3294-cü) hədis.

- Qeyd olunan hədis, Şeyx Numaninin (r.a) “Təfsirun-Numəni” kitabına istinadən nəql olunmuşdur.

Onlayn mənbə: https://cutt.ly/qte0Er5

3.Hədisin icmalı: Yəhudilərin təkəbbürlük etməsi, Peyğəmbərin (s.a.a) qəmgin halda üzünü səmaya qaldırması, Müsəlmanların gileylənməsi və bu barədə ayənin nazil olması.

تفسير سعد بن عبد الله: برواية ابن قولويه) عنه باسناده إلى الصادق عليه السلام قال: قال أمير المؤمنين عليه السلام: إن رسول الله لما بعث كانت القبلة إلى بيت المقدس على سنة بني إسرائيل، وذلك أن الله تبارك وتعالى أخبرنا في القرآن أنه أمر موسى بن عمران عليه السلام أن يجعل بيته قبلة في قوله " وأوحينا إلى موسى وأخيه أن تبوءا لقومكما بمصر بيوتا واجعلوا بيوتكم قبلة " (4) وكان رسول الله صلى الله عليه وآله على هذا يصلي إلى بيت المقدس مدة مقامه بمكة وبعد الهجرة أشهرا حتى عيرته اليهود، وقالوا: أنت تابع لنا تصلي إلى قبلتنا وبيوت نبينا، فاغتم رسول الله صلى الله عليه وآله لذلك، وأحب أن يحول الله قبلته إلى الكعبة، وكان ينظر في آفاق السماء ينتظر أمر الله، فأنزل الله عليه " قد نرى تقلب وجهك في السماء " إلى قوله " لئلا يكون للناس عليكم حجة " يعني اليهود. ثم أخبر لأي علة لم يحول قبلته في أول النبوة فقال: " وما جعلنا القبلة التي كنت عليها " الآية فقالوا: يا رسول الله فصلاتنا التي صليناها إلى بيت المقدس ما حالها؟ فأنزل الله " وما كان الله ليضيع إيمانكم إن الله بالناس لرؤف رحيم ". وقال في موضع آخر فيما فرض الله على الجوارح من الطهور والصلاة: وذلك أن الله تبارك وتعالى لما صرف نبيه إلى الكعبة عن بيت المقدس، قال المسلمون للنبي: يا رسول الله أرأيت صلاتنا التي كنا نصلي إلى بيت المقدس ما حالها وحالنا فيها؟ وحال من مضى من أمواتنا وهم يصلون إلى بيت المقدس؟ فأنزل الله عز وجل " وما كان الله ليضيع إيمانكم " فسمى الله الصلاة إيمانا.

Əllamə Məclisi, “Bihərul-Ənvar” kitabı, 81-ci cild, 71,72-ci səhifələr, 31-ci hədis.

- Hədis, Səd b. Abdullahın “Təfsir” kitabında ibn Quləveyhin (“Kəmiluz-Ziyərat” kitabının sahibi) sənədi ilə (imam Sadiqdən (ə.s) o da) Əmirəl-Möminindən (ə.s) nəql olunmuşdur.

Onlayn mənbə: https://cutt.ly/8tp6Eyt

4. Şeyx Himyəri (r.a):

أبو البختري، عن جعفر، عن أبيه عليهما السلام:
إن رسول الله صلى الله عليه وآله استقبل بيت المقدس سبعة عشر شهرا، ثم صرف إلى الكعبة وهو في صلاة العصر

“Əbül-Buxtəridən, o Cəfərdən (ə.s), o da atalarından rəvayət edərək dedi: “Peyğəmbər (s.a.a) 17 ay Beytul-Müqəddəsə yönəlmişdi. Sonra Kəbəyə üzünü çevirdi. Bu iş əsr namazının qılındığı vaxt baş vermişdi.

Şeyx Himyəri “Qurbul-İsnəd” kitabı, 1-ci cild, 148-ci səhifə, 535-ci hədis

Onlayn mənbə: https://cutt.ly/AtavkdD

5. Şeyx Müfid (r.a) buyurur:

وفي هذا اليوم سنة اثنتين من الهجرة حولت القبلة من البيت المقدس إلى الكعبة، وكان الناس في صلاة العصر، فتحولوا منها إلى البيت ا لحرام

“Bu gün, hicrətin ikinci ilində qiblə Beytul-Müqəddəsdən Kəbəyə tərəf dəyişmişdir. İnsanlar əsr namazında idi. Bu zaman, Beytul-Hərama tərəf yönəldilər”.

Qeyd: Bu cümlə Şeyxə (r.a) mənsubdur.

Şeyx Müfid (r.a), “Məsəruş-Şia” kitabı, 1-ci cild, 58-ci səhifə.

Onlayn mənbə: http://ar.lib.eshia.ir/15246/1/58
____________________________________

Həmçinin əhli-xilaf kitablarında belə qadınlarla kişilərin namazda yerdəyişməsi nəql olunmuşdur.

Hafiz Heysəmi, Təbəraninin “Mucəmul-Kəbir” kitabında olan iki hədisini öz kitabında zikr etmişdir. Hər iki hədis də Tuveylə b. Əsləmdən rəvayət olunmuşdur. Bu sənədlərdən biri müvəssəq (1977-ci hədis), digəri (1978-ci hədis) isə, zəifdir.

وعن تويلة بنت أسلم وهي من المبايعات قالت: إنا لبمقامنا نصلي في بني حارثة فقال عباد بن بشر بن قيظي: إن رسول الله صلى الله عليه وسلم قد استقبل البيت الحرام والكعبة فتحول الرجال مكان النساء والنساء مكان الرجال فصلوا الركعتين الباقيتين نحو الكعبة.

“Və Tuveylə b. Əsləm dedi: “...Abbəd b. Bişr b. Qayzi dedi: “Həqiqətən Rəsulallah (s.a.a) Beytul-Hərama və1 Kəbəyə yönəldilər. Bu zaman kişilər qadınların yerinə, qadınlar da kişilərin yerinə keçdi.Belə ki, yerdə qalan iki rükəti Kəbəyə tərəf üzlərini döndərib qıldılar”.
1.Hədisin əsl mənbəsi olan “Mucəmul-Kəbir” kitabında “və” sözü deyil, “və yaxud” sözü qeyd olunub. Yəni, “Beytul-Hərama və yaxud Kəbəyə tərəf yönəldi”. Burada hər iki sözün fərqli məkan olduğu vurğulanmır. Sadəcə ravinin hədisi nəql edən zaman Kəbə evinə “Beytul-Həram” yoxsa “Kəbə” deməsi məçhuldur. Hər bir halda bu iki söz sinonim olduğundan ortaya başqa bir problem çıxartmır.

Heysəmi hədisdən sonra deyir:

رواه الطبراني في الكبير ورجاله موثقون.

“Təbərani (Mucəmul) Kəbirdə rəvayət etmiişdir və onun ricalları müvəssəqdir”.

Nurəd-Din Əli b. Əbi Bəkr Heysəmi, “Məcməuz-Zəvaid və mənbəul-Fəvaid” kitabı, 2-ci cild, 23-cü səhifə, 1977-ci hədis

Onlayn mənbə: http://islamport.com/d/1/mtn/1/81/2963.html

- Əhli-xilafdan olan digər bir dəlil isə, Səna məscidindən Din dağına olan istiqamətlə həqiqi qiblənin tapılmasıdır. Bu barədə aşağıda olan linkə müraciət edin.

Azərbaycan dilində link: https://cutt.ly/WtsrQXl

Ərəbcə link: http://2defendislam.blogspot.com/2014/
_______________________

Nəticə: Qeyd olunan hədislər həqiqi Kəbənin Petra şəhərində deyil də Məkkə şəhərində olduğunu açıq-aşkar sübut etməkdədir. Ümid edirik ki, Ənsar əhli həqiqəti tam bilməyib yalnızca ehtimallara etiqad bəsləyərək xəta etmişdir. Əhməd əl-Həsənin yalan danışması və ya xəta etməsinə gəlincə isə, ən doğrusunu Allah (ə.c) bilir!