Bu kiçik məqalədə Hz.Əlinin (ə) Əbu Bəkr və Ömər barəsində “yalançı, günahkar, vəfasız və xain” deməsini ehtiva edən rəvayətin "Səhih Buxari" və "Müsnədi Əbu Yalə" kitablarında necə təhrif edilməsini görəcəksiniz. Əvvəlcə hədisin təhrif olunmayan versiyasını "Səhih Müslim"dən qeyd edirik.

Əli (ə) və Abbas (Peyğəmbərin əmisi) Ömərin yanına gəlib ondan miras paylarını tələb etdilər.

قَالَ: فَلَمَّا تُوُفِّيَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ أَبُو بَكْرٍ: أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَجِئْتُمَا تَطْلُبُ مِيرَاثَكَ مِنِ ابْنِ أَخِيكَ، وَيَطْلُبُ هَذَا مِيرَاثَ امْرَأَتِهِ مِنْ أَبِيهَا، فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَا نُورَثُ مَا تَرَكْنَاهُ صَدَقَةٌ»، فَرَأَيْتُمَاهُ كَاذِبًا آثِمًا غَادِرًا خَائِنًا، وَاللهُ يَعْلَمُ إِنَّهُ لَصَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ، ثُمَّ تُوُفِّيَ أَبُو بَكْرٍ وَأَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَوَلِيُّ أَبِي بَكْرٍ، فَرَأَيْتُمَانِي كَاذِبًا آثِمًا غَادِرًا خَائِنًا، وَاللهُ يَعْلَمُ إِنِّي لَصَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ

Ömər dedi: “Rəsulullah (s) vəfat etdikdə Əbu Bəkr dedi: “Mən Rəsulullahın vəlisiyəm. Sən qardaşın oğlunun mirasını, bu isə atasından arvadına düşəcək mirası tələb etmək üçün gəlmisiniz. Əbu Bəkr dedi: “Rəsulullah (s) buyurub: “Biz miras qoymuruq. Özümüzdən sonra qoyduqlarımız sədəqədir”. Siz onu yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz. Allah bilir ki, o, doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olan idi. Sonra Əbu Bəkr vəfat etdi. Mən Rəsulullahın (s) və Əbu Bəkrin vəlisi oldum. Siz məni də yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz. Allah bilir ki, mən doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olanam”.

Fotoşəkil: Səhih Müslim, c. 1, səh. 964, babu hukmil-fey, hədis 1757

Gördüyünüz kimi Əli (ə) Əbu Bəkr və Ömərin yalançı, günahkar, vəfasız və xain olduqlarını demişdir. İndi gəlin, Ömərin bu iki cümləsinə diqqət edək:

“Siz onu yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz”.

“Siz məni də yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz”.

İndi isə onların dediyi kimi Qurandan sonra ən səhih kitaba müraciət edək. Görək bu kitabdakı hədis Müslimin qeyd etdiyi kimi Ömərin ağzından çıxan həmin cümlələri ehtiva edir ya yox! Gəlin birlikdə baxaq!

Bu, həmin hədis və həmin əhvalatdır. Ömər Əliyə və Abbasa xitab edərək belə deyir:

ثُمَّ تُوُفِّيَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ: فَأَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَبَضَهُ أَبُو بَكْرٍ فَعَمِلَ فِيهِ بِمَا عَمِلَ بِهِ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَأَنْتُمْ حِينَئِذٍ، فَأَقْبَلَ عَلَى عَلِيٍّ، وَعَبَّاسٍ وَقَالَ: تَذْكُرَانِ أَنَّ أَبَا بَكْرٍ فِيهِ كَمَا تَقُولاَنِ، وَاللَّهُ يَعْلَمُ: إِنَّهُ فِيهِ لَصَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ؟ ثُمَّ تَوَفَّى اللَّهُ أَبَا بَكْرٍ، فَقُلْتُ: أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَأَبِي بَكْرٍ، فَقَبَضْتُهُ سَنَتَيْنِ مِنْ إِمَارَتِي أَعْمَلُ فِيهِ بِمَا عَمِلَ فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَأَبُو بَكْرٍ، وَاللَّهُ يَعْلَمُ: أَنِّي فِيهِ صَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ؟

“Sonra Peyğəmbər (s) vəfat elədi. Əbu Bəkr dedi: “Mən Rəsulullahın (s) vəlisiyəm. Onu (miası) Əbu Bəkr götürdü və onun xüsusunda Rəsulullahın (s) etdiyi kimi etdi. Siz ikiniz həmin vaxt – Əli və Abbasın üzərinə yeridi – Əbu Bəkrin onun barəsində sizin dediyiniz kimi davrandığını deyirdiniz. Allah bilir ki, o, doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olan idi. Sonra Əbu Bəkr vəfat etdi. Mən dedim: “Mən Rəsulullahın (s) və Əbu Bəkrin vəlisiyəm. Hakimiyyətimin iki ilini onu əlimdə saxladım. Onun xüsusunda Rəsulullahın (s) və Əbu Bəkrin davrandığı kimi davrandım. Allah bilir ki, mən doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olanam”.

Fotoşəkil: Səhih Buxari, səh. 988, kitabul-məğazi, hədis 4033

Müslimin kitabında qeyd olunan hədisdə Ömər deyir: “Siz onu yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz. Allah bilir ki, o, doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olan idi”.

Buxarinin qeyd etdiyi hədisdə isə Ömərin “Siz onu yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz” sözləri pozulub və yalnız “Allah bilir ki, o, doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olan idi” sözləri saxlanmışdır. Həmçinin Səhih Müslimdə Ömər özü barəsində belə deyir: “Siz məni də yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz. Allah bilir ki, mən doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olanam”. Buxaridə isə bu sözün birinci hissəsi pozulmuş və “Allah bilir ki, mən doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olanam” sözləri saxlanılmışdır.

ثُمَّ قَالَ لِعَلِيٍّ، وَعَبَّاسٍ، أَنْشُدُكُمَا بِاللَّهِ، هَلْ تَعْلَمَانِ ذَلِكَ؟ قَالَ عُمَرُ: ثُمَّ تَوَفَّى اللَّهُ نَبِيَّهُ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ: أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَبَضَهَا أَبُو بَكْرٍ، فَعَمِلَ فِيهَا بِمَا عَمِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَاللَّهُ يَعْلَمُ: إِنَّهُ فِيهَا لَصَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ، ثُمَّ تَوَفَّى اللَّهُ أَبَا بَكْرٍ، فَكُنْتُ أَنَا وَلِيَّ أَبِي بَكْرٍ، فَقَبَضْتُهَا سَنَتَيْنِ مِنْ إِمَارَتِي، أَعْمَلُ فِيهَا بِمَا عَمِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَمَا عَمِلَ فِيهَا أَبُو بَكْرٍ، وَاللَّهُ يَعْلَمُ: إِنِّي فِيهَا لَصَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ

Daha sonra Ömər Əli və Abbasa dedi: “Sizi Allaha and verirəm! Bunu bilirdinizmi?” Ömər dedi: “Sonra Peyğəmbər (s) vəfat etdi. Əbu Bəkr dedi: “Mən Peyğəmbərin (s) vəlisiyəm. Onu (mirası) Əbu Bəkr götürdü. Onun xüsusunda Rəsulullahın (s) etdiyi kimi əməl etdi.  Allah bilir ki, o, doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olan idi. Sonra Əbu Bəkr vəfat etdi. Mən Əbu Bəkrin vəlisi oldum. Hakimiyyətimin iki ili onu əlimdə saxladım. Onun xüsusunda Rəsulullahın (s) və Əbu Bəkrin etdiyi kimi əməl etdim. Allah bilir ki, mən doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olanam”.

Fotoşəkil: Səhih Buxari, kitabu fərzil-xums, səh. 763, hədis 3094

Buxarinin qeyd etdiyi hədisdə isə Ömərin “Siz onu yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz” sözləri pozulub və yalnız “Allah bilir ki, o, doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olan idi” sözləri saxlanmışdır.

Həmçinin Səhih Müslimdə Ömərin özü barəsində dediyi “Siz məni də yalançı, günahkar, vəfasız və xain hesab etdiniz. Allah bilir ki, mən doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olanam” yazılıb. Buxaridə isə bu sözün birinci hissəsi pozulmuş və yalnız “Allah bilir ki, mən doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olanam” sözləri saxlanılmışdır. Burada da eyni təhrif edilib. Əli və Abbasın onları pisləyən sözləri pozulmuş, Ömərin özünü və Əbu Bəkri tərifləyən sözləri saxlanılmışdır.

قَالَ لِعَلِيٍّ وَعَبَّاسٍ: أَنْشُدُكُمَا بِاللَّهِ هَلْ تَعْلَمَانِ ذَلِكَ؟ قَالاَ: نَعَمْ، ثُمَّ تَوَفَّى اللَّهُ نَبِيَّهُ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ: أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ فَقَبَضَهَا أَبُو بَكْرٍ يَعْمَلُ فِيهَا بِمَا عَمِلَ بِهِ فِيهَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَنْتُمَا حِينَئِذٍ، وَأَقْبَلَ عَلَى عَلِيٍّ وَعَبَّاسٍ تَزْعُمَانِ أَنَّ أَبَا بَكْرٍ كَذَا وَكَذَا، وَاللَّهُ يَعْلَمُ أَنَّهُ فِيهَا صَادِقٌ بَارٌّ رَاشِدٌ تَابِعٌ لِلْحَقِّ، ثُمَّ تَوَفَّى اللَّهُ أَبَا بَكْرٍ، فَقُلْتُ: أَنَا وَلِيُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَبِي بَكْرٍ فَقَبَضْتُهَا سَنَتَيْنِ أَعْمَلُ فِيهَا بِمَا عَمِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَبُو بَكْرٍ

Ömər Əli və Abbasa xitab edərək belə deyir: “Sizi Allaha and verirəm! Siz bunu bilirdinizmi?” Onlar: “Bəli” dedilər. Sonra Peyğəmbər vəfat etdi. Əbu Bəkr dedi: “Mən Rəsulullahın (s) vəlisiyəm. Onu (mirası) Əbu Bəkr götürdü və onun xüsusunda Rəsulullahın etdiyi kimi etdi. Siz ikiniz həmin vaxt – Əli və Abbasın üzərinə yeridi – Əbu Bəkrin filan, filan olduğunu iddia edirdiniz. Allah bilir ki, o, doğru danışan, mehriban, düz yolda olan və haqqa tabe olan idi”. Sonra Əbu Bəkr vəfat etdi. Mən dedim ki, Rəsulullahın (s) və Əbu Bəkrin vəlisiyəm. Onu götürdüm və iki ildir onun xüsusunda Rəsulullahın və Əbu Bəkrin etdiyi kimi əməl edirəm”.

Fotoşəkil: Səhih Buxari, kitabun-nəfəqat, səh. 1364-1365, hədis 5358.

Gördüyün kimi Səhih Buxaridə qeyd olunan hədisdə Ömər Əli və Abbasa deyir: “Siz ikiniz Əbu Bəkrin filan, filan olduğunu iddia edirdiniz”. Amma hədisin ikinci hissəsi tamamilə pozulmuşdur. Sizi Allaha and veririk! Sanki Ömər Əlidən “sən Əbu Bəkrin filan, filan olduğunu iddia edirsən?” –deyə soruşur. Əli isə ona cavab verərək belə deyir: “Bəli. Əbu Bəkr filan, filan cürdür”. Ömər isə ona cavab verərək belə deyir: “Yox! Əbu Bəkr filan, filan cürdür”.

Bu, nə cəfəngiyyatdır?! Bu, nə cür hədisdir?! Bu təhrif və həqiqəti gizlətmək nə üçündür?! Əgər bu hədis Əbu Bəkr və Öməri pisləməsəydi onu bu cür təhrif etməzdilər.

Başqa bir təhrif Müsnədi Əbu Yalə kitabında qeydə alınmışdır.

Fotoşəkil: Müsnəd Əbu Yalə, c.1, s.13-16, h.4

Rəvayətin mətnindən "yalançı, günahkar, vəfasız və xain" sözləri silinmişdir.

Nə üçün edilir bu təhriflər? Bunun yalnız bir cavabı var, onu da siz oxucuların öhdəsinə buraxırıq. Hər kəs öz insafı qədər cavab versin.